فرض کنید دو پروژه ساخت و ساز به شما واگذار شده است و قصد احداث آن ها را دارید ولی یکی از آن ها در تهران و دیگری در نقطه صفر مرزی قرار گرفته است؛ به نظر شما هزینه ساخت این دو پروژه مشابه یکدیگر می باشد؟
احتمالا پاسخ شما منفی می باشد چرا که هزینه هایی مانند حمل و نقل مصالح و کارگر مجرب در نقطه صفر مرزی بسیار بیشتر از کلانشهری مانند تهران می باشد.
اما اگر قرار است هزینه در منطاق مختلف کشور متفاوت باشد چرا در فهرست بها فقط یک قیمت وجود دارد؟
پاسخ این است که امکان ارائه قیمت های مختلف به ازای هر ایتم در فهرست بها وجود ندارد، بنابر این سازمان برنامه و بودجه ضرایبی را تحت عنوان ضریب منطقه ای اعلام می کند تا مهندسین و مترور ها با استفاده از این ضرایب برآورد خود را متناسب با محل احداث پروژه انجام دهند.
پیوست شماره 4 فهرست بها 1401 و 1402 به ضرایب منطقه ای اختصاص داده شده است و نحوه اعمال ضرایب منطقه ای ارائه شده است.
تصویر فوق از فهرست بها 1403 برداشت شده است و همچنان بخشنامه سال 1394 آخرین بخشنامه ضرایب منطقه ای است.
برای دانلود بخشنامه ضرایب منطقه ای کلیک کنید
بایستی محل احداث پروژه را در بخشنامه ضرایب منطقه ای بیابید؛ در ادامه برخی از تبصره ها ذکر شده است.
در صورتی که نام منطقه محل اجراي پروژه در مناطقی که براي آنها در بخشنامه مذکور و یا اصلاحیههاي بعدي ضریب منطقه اي تعیین
شده، موجود نباشد، ضریب منطقه اي شهرستان یا بخشی که پروژه در آن واقع شده است، در برآورد هزینه اجراي عملیات، منظور می شود.
محدوده جغرافیایی استان، شهرستان و بخش، مطابق آخرین نقشه تقسیمات کشوري منتشر شده توسط وزارت کشور است.
برای دانلود آخرین فهرست تقسیمات کشوری (سال 1401) کلیک کنید
تصویر ذیل مربوط به ضرایب منطقه ای استاد آذربایجان شرقی می باشد؛ مابقی استان ها را نیز می توانید در بخشنامه مشاهده فرمایید.
براي پروژه هایی که در مناطق مختلف قرار میگیرند، نظیر پروژه هاي خطی (مانند پروژه های راهسازی و لوله کشی)، ضریب منطقه اي براساس میانگین وزنی ضریب هاي منطقه اي مربوط در مناطق مختلف، با استفاده از رابطه زیر تعیین و در برآورد هزینه اجراي کار، منظور می شود.
R : ضریب منطقه مربوط به هر رشته
C : مبلغ برآورد هزینه اجراي کار مربوط به هر رشته
C1 : مبلغ برآورد هزینه اجراي آن بخش از کار که ضریب منطقه مربوط به آن R1 است.
C2 : مبلغ برآورد هزینه اجراي آن بخش از کار که ضریب منطقه مربوط به آن R2 است.
Cn : مبلغ برآورد هزینه اجراي آن بخش از کار که ضریب منطقه مربوط به آن Rn است